Oluklu Mukavva Üretiminde Kullanılan Kâğıtlar

Oluklu Mukavvaların özellikleri, cinslerine, üretimlerinde kullanılan kâğıtlara ve yardımcı malzemeye bağlı olarak belirlenir.

Oluklu mukavvaları niteleyebilmek için öncellikle üretildikleri kâğıtları tanımak gerekir. Kullanılan hammadde ve üretim yöntemleri, kâğıtlara birbirinden farklı özellikler kazandırmaktadır ve bu özelliklerin amaca uygun olarak seçilmesi başarılı ambalaj üretimi için çok büyük önem taşımaktadır.

Oluklu Mukavva üretiminde kullanılan kâğıtlar; odundan, saman ve benzeri bitkilerden, atık kâğıttan elde edilen, cinsine göre farklı oranlarda kullanılan elyaf, su, katkı maddeleri ve kâğıt yapım yöntemleri kullanılarak üretilirler.

Kâğıt konusuyla ilgili sıkça sözü edilen elyaflar, ağaç veya bitkinin yapısında bulunan esnek, ipliksi elemanlardır. Odun ve bitki elyafı birincil, geri dönüşümle elde edilen elyaflar ikincil olarak adlandırılırlar. Elyafların boyu uzandıkça kâğıtların mukavemeti artar. Yumuşak ağaçların elyaf boyları 4-6 mm. arasında, sert ağaçların elyaf boyları ise 1-2 mm. arasında değişir. Her çeşit ağaç, oluklu mukavva kâğıtları üretiminde kullanılamaz.

Kağıdın mekanik özelliklerini iyileştirmek; neme, yağa direncini artırmak; yüzey düzgünlüğünü sağlamak; renklendirmek amacı ile nişasta ve renklendirici maddeler kullanılabilir. Oluklu mukavva kâğıtları; iç, dış yüzler ve ara katlarda kullanılan Liner Kağıtlar; ondülede kullanılan Fluting kâğıtlar olarak iki ana gruba ayrılırlar. KRAFT LINER; TEST LINER; isimlerinden de anlaşılacağı gibi lider, NSSC, SAMAN FLUTING ise fluting kâğıtlarıdır.

SCHRENZ veya Geri Kazanılmış Kâğıt (RECYCLED) olarak adlandırılan ve üretilen kâğıtlar ise cinslerine göre lider veya fluting olarak kullanılabilir. Liner’lar kPa (kilo Paskal) cinsinden ölçülen ve 1,5 ile 5 arasında değişen patlama değerleri (BST), Flutingler ise N(newton) cinsinden ölçülen yüzey ezilme değerleri (CMT) ile sınıflandırılırlar.

• Kraft Liner

Uzun elyaflı olan, çam, köknar, ladin gibi yumuşak odunlu ağaçlardan, sülfat prosesi ile üretilen yüksek mukavemetli bir kâğıt türüdür. Kraft, Almanca’da kuvvetli anlamına gelmektedir. Orman bakımından zengin ülkelerde üretilen kraft kâğıtları, yeterli üretimi olmayan ülkelere ihraç edilirler.

Yurdumuzda kraft liner üretimi bulunmamaktadır. Kraftliner ihtiyaçları yurt dışından ithal edilmektedir.

Kraft kâgıtlar, genellikle esmer yani doğal renkte üretilirler, ancak istenirse tamamen beyaz veya sadece üst yüzeylerinde beyaz selüloz kullanılarak, White Top adıyla da üretilebilirler. Dayanıklılık göstergesi olan patlama değerleri 3,5-5 kPa, ağırlıkları ise 115-450 gr/m2 arasında değişebilir.

• Test Liner

İkincil elyaf üzerine esmer veya beyaz birincil veya ikincil elyaf eklenerek üretilen iki veya üç katlı liner kâğıtlarıdır. Geri kazanmanın büyük önem taşıdığı günümüzde yaygın kullanımları vardır. Patlama değerleri 2-3,5 kPa ağırlıkları ise 115-350 gr/m2 arasında değişebilir. Katkı maddeleri kullanılarak neme mukavemetleri artırılabilir.

• NSSC

Odunu kısa elyaflı olan akağaç, hus, okaliptüs gibi sert ağaçlardan, kısmen mekanik, kısmen kimyasal yolla üretilen bu kâğıt türü; oluklu mukavvaların ondüle tabakasının üretiminde kullanılır. Bu tür kâğıtlar elyaf yapıları nedeniyle nem ve ısı ile aldıkları sekli korurlar. Üretim yöntemlerini tanımlayan Neutral Sulfite Semi Chemical sözcüklerinin baş harfleri ile tanımlanan bu kâğıtlar, 85-200 gr/m2 olarak üretilebilirler. En yaygın kullanılan gramajları ise 112-150 gr/m2’dir. Üretildikleri ülkelere göre içlerindeki ikincil elyaf katkısı % 10-50 arasında değişir.

• Schrenz

Her çeşit eski kâğıt elyafından yararlanılarak üretilen, genellikle gri renk görünümlü, istenirse renklendirilerek liner ve fluting olarak kullanılabilen düşük mukavemetli kâğıtlardır. Patlama değerleri 2 kPa altında olup, ağırlıkları 90-350 gr/m2 arasında değişir.

• Geri Kazanılmış Kâğıt (Recycled)

Tamamı ikincil elyaftan üretilen kâğıtlardır, mukavemetleri düşüktür, ancak çeşitli katkı maddeleri kullanılarak arttırılabilir. Ağırlıkları 85-220 gr/m2 arasında değişebilir. Recycled (dönüşen) kâğıtların hammaddesi olan ikincil elyaf ; eski oluklu mukavva kutular, oluklu fabrikalarının ürettiği ıskarta, kullanılmış kraft torba gibi kâğıt kaynaklarından sağlanır. Bu kâğıtlar, farklı katkı maddeleri ve farklı elyaf kullanılarak üretildiklerinde, liner kağıdı olarak da artan oranlarda kullanılmaktadırlar. İkincil elyaf kullanmanın çevre faktörü dışında kâğıt fiyatlarına ekonomik olarak yansıyan pozitif taraflarının yanı sıra; yüzey ezilme, kopma, patlama gibi mekanik özelliklerinin zayıflaması, kullanılan hammaddeye bağlı olarak kalite farklılıkları göstermesi gibi negatif tarafları da vardır.

• Saman Fluting

Samanın yarı kimyasal olarak işlenmesi ile elde edilen birincil elyafa, yaklaşık % 60 oranında ikincil elyaf katılarak, genellikle 90-160 gr/m2 olarak üretilen fluting kâğıtlarıdır. Yüzey ezilme değerleri yüksek olmasına karsın, nemden kolay etkilenirler. Ülkemizde 1977 yılından beri üretilmekte olan bu cins kâğıtların kullanımı yaygındır.